Τα τελευταία χρόνια, η ψυχική υγεία των νέων έχει μετατραπεί σε ένα από τα πιο σημαντικά κοινωνικά ζητήματα, με επιπτώσεις που γίνονται ολοένα και πιο εμφανείς στην Ελλάδα και στην τοπική μας κοινότητα, όπως η Νέα Φιλαδέλφεια και η Νέα Χαλκηδόνα.
Γράφει ο Θεοδόσης Βέττος
Πώς τα social media διαμορφώνουν την εικόνα των νέων για τον εαυτό τους
Στις μέρες μας, τα social media αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των νέων. Πλατφόρμες όπως το Instagram, το TikTok και το YouTube, μέσα από influencers και διασημότητες, προβάλλουν πρότυπα ζωής που συχνά παρουσιάζουν μια ιδανική, μη ρεαλιστική εικόνα.
Αυτά τα πρότυπα περιλαμβάνουν τέλεια σώματα, αψεγάδιαστο στυλ, ασταμάτητη επιτυχία και μια ζωή γεμάτη πολυτέλεια και διασκέδαση. Ωστόσο, η σύγκριση με αυτή την “εικόνα ζωής” μπορεί να δημιουργήσει στους νέους αίσθημα ανεπάρκειας, χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος και κατάθλιψη.
Η έλλειψη προετοιμασίας για τις δυσκολίες της ζωής
Παράλληλα με την επιρροή των social media, πολλοί νέοι δεν προετοιμάζονται σωστά για τις προκλήσεις και τις δυσκολίες που φέρνει η πραγματική ζωή. Δεν σκέφτονται αρκετά ότι δεν είναι όλα τέλεια όπως δείχνουν στα social media, ούτε ότι η ζωή απαιτεί ανάληψη ευθυνών και αντιμετώπιση προβλημάτων.
Όταν έρχεται η ώρα να αναλάβουν αυτές τις ευθύνες, όπως η ολοκλήρωση των σπουδών, η εύρεση εργασίας ή η διαχείριση προσωπικών κρίσεων, πολλοί νιώθουν ψυχολογικά να καταρρέουν, καθώς η πραγματικότητα τους φαίνεται πιο σκληρή και απαιτητική από όσο περίμεναν.
Οι συνέπειες της συνεχούς σύγκρισης
Όταν οι νέοι προσπαθούν να συγκριθούν με αυτά τα ψηφιακά πρότυπα που φαίνονται ανέφικτα, αισθάνονται συχνά:
-
Ανεπάρκεια και απογοήτευση για το δικό τους σώμα, εμφάνιση ή επιτεύγματα.
-
Αίσθημα απομόνωσης επειδή θεωρούν πως “δεν φτάνουν” ή “δεν είναι αρκετοί”.
-
Πίεση για να προσαρμοστούν σε πρότυπα που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική ζωή και δυσκολεύουν την αποδοχή του εαυτού τους.
Αυτή η διαρκής πίεση έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει στην αύξηση των κρουσμάτων άγχους, κατάθλιψης, ακόμα και αυτοτραυματισμών ή αυτοκτονικών σκέψεων.
Πέρα από τα social media – Άλλοι παράγοντες της κρίσης ψυχικής υγείας
Εκτός από την επίδραση των social media, πολλοί άλλοι παράγοντες παίζουν ρόλο στην ψυχική υγεία των νέων:
-
Οικονομική αβεβαιότητα και φόβος για το μέλλον.
-
Πίεση για επιδόσεις σε σχολείο, πανεπιστήμιο και εργασία.
-
Κοινωνική απομόνωση, ιδιαίτερα μετά την πανδημία COVID-19.
-
Έλλειψη επαρκούς υποστήριξης και πρόσβασης σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Πώς μπορούν οι γονείς και οι ενήλικες να βοηθήσουν
Η υποστήριξη από το οικογενειακό περιβάλλον και το σχολείο είναι καθοριστική:
-
Ανοιχτός διάλογος: Να δημιουργήσουμε χώρο για να μιλήσουν οι νέοι χωρίς φόβο ή κριτική.
-
Εκπαίδευση για την ψηφιακή διαχείριση: Να τους βοηθήσουμε να αναγνωρίζουν μη ρεαλιστικά πρότυπα και να χρησιμοποιούν τα social media με κριτική σκέψη.
-
Προώθηση της αυτοεκτίμησης: Να τονίσουμε την αξία της μοναδικότητας και της αποδοχής του εαυτού.
-
Στήριξη σε ειδικούς: Να μην διστάζουν να ζητήσουν βοήθεια από ψυχολόγους και συμβούλους.
Τελικές σκέψεις
Η κρίση ψυχικής υγείας στους νέους είναι πολύπλοκη και απαιτεί συλλογική προσπάθεια. Μέσα από ενημέρωση, κατανόηση και ουσιαστική υποστήριξη μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά και τους νέους μας να ξεπεράσουν τις δυσκολίες, να αναπτύξουν υγιή αυτοεικόνα και να ζήσουν με περισσότερη χαρά και αυτοπεποίθηση.
