12 Σεπτεμβρίου 1981 – Μια βραδιά που έγραψε με δραματικό τρόπο την ιστορία της ροκ στην Ελλάδα. Ο Ρόρι Γκάλαχερ, ο Ιρλανδός μάγος της κιθάρας, ανέβηκε στη σκηνή του γηπέδου της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια μπροστά σε 40.000 θεατές. Η ενέργεια του στη σκηνή παρέσυρε το κοινό, όμως όσα ακολούθησαν έμελλε να σημαδέψουν για πάντα την πόλη και τη συναυλιακή ιστορία της χώρας.
Το πολιτικό κλίμα – Ελλάδα στο κατώφλι της «Αλλαγής»
Ο Σεπτέμβριος του 1981 βρίσκει την Ελλάδα σε προεκλογική περίοδο. Το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου βρισκόταν μια ανάσα από την εξουσία, με τη λέξη «Αλλαγή» να κυριαρχεί παντού. Η Νέα Δημοκρατία του Γεωργίου Ράλλη έδινε έναν αγώνα εκ των προτέρων χαμένο. Η κοινωνία ήταν ηλεκτρισμένη, η νεολαία διψασμένη για έκφραση και η συναυλία του Γκάλαχερ ήρθε ως βαλβίδα εκτόνωσης.
Από ροκ γιορτή… σε επεισόδια
Το απόγευμα της 12ης Σεπτεμβρίου, το κλίμα γύρω από το γήπεδο μύριζε μπαρούτι. Χιλιάδες νέοι χωρίς εισιτήριο προσπαθούσαν να μπουν, ενώ τα ΜΑΤ είχαν περικυκλώσει τη Νέα Φιλαδέλφεια. Με την έναρξη της συναυλίας, οι πρώτοι καπνοί έκαναν την εμφάνισή τους και σύντομα η κατάσταση ξέφυγε.
Ο Rory, γεμάτος ενέργεια, έπαιζε κομμάτια όπως το «Moonchild», με το κοινό να παραληρεί και πολλούς θαυμαστές να ανεβαίνουν στη σκηνή. Όμως, τα καπνογόνα και τα δακρυγόνα οδήγησαν σε μαζική αποχώρηση του κόσμου λίγο πριν το τέλος.
Η συναυλία διακόπηκε απότομα. Ο Γκάλαχερ φυγαδεύτηκε, την ώρα που οι συγκρούσεις εξαπλώνονταν σε όλη τη λεωφόρο Δεκελείας, μέχρι και τον Περισσό. Οδοφράγματα, ξύλο, και μια Νέα Φιλαδέλφεια που «καιγόταν».<
Η επίσημη εκδοχή vs. οι μαρτυρίες
Η αστυνομία ανακοίνωσε ότι τα ΜΑΤ δέχτηκαν «λιθοβολισμούς από τουλάχιστον 300 εξαγριωμένους ροκάδες». Όμως, οι μαρτυρίες του κόσμου μιλούν για αγριότητα της αστυνομίας, ξυλοδαρμούς νεολαίων «επειδή είχαν μακριά μαλλιά» και χρήση αληθινών σφαιρών.
Σύμφωνα με εφημερίδες της εποχής:
«Στις μάχες που έγιναν στις θύρες 8, 7 και 10 γύρω στις 9 το βράδυ, οι αστυνομικοί προσπάθησαν να αναχαιτίσουν τους μαινόμενους ροκάδες με πραγματικές σφαίρες. Αρκετοί νεαροί τραυματίστηκαν στα πόδια».
Ακολούθησαν 30 συλλήψεις, εκ των οποίων οι 23 οδηγήθηκαν σε δίκη με βαριές κατηγορίες. Ένα από τα πρωτοσέλιδα της επόμενης μέρας έγραψε χαρακτηριστικά:
«Κάηκε η Νέα Φιλαδέλφεια από τους ροκάδες».
Η μαρτυρία του ίδιου του Γκάλαχερ
Ο Rory περιέγραψε την εμπειρία του:
«Δεν ήξερα από πού έπρεπε να προφυλαχτώ. Μέσα στα παρασκήνια κυκλοφορούσαν κάποια άτομα με αστυνομική στολή που έδειχναν απειλητικοί. Μπήκαμε γρήγορα σε ένα αυτοκίνητο για να φύγουμε, αλλά μείναμε από βενζίνη και βρεθήκαμε στη δίνη των επεισοδίων, με τα δακρυγόνα να μας έχουν τσακίσει. Αναγκαστήκαμε να γυρίσουμε με τα πόδια. Η συναυλία ήταν εκπληκτική, αλλά και επικίνδυνη. Απλά δεν ήθελα να αφήσω τα κόκαλά μου σε ένα γήπεδο ποδοσφαίρου στην Ελλάδα».
Ένα κεφάλαιο στην ιστορία της ροκ στην Ελλάδα
Η συναυλία του Ρόρι Γκάλαχερ στη Νέα Φιλαδέλφεια έμεινε στην ιστορία, όχι μόνο για τη μουσική αλλά και για τα επεισόδια που αποκάλυψαν τις κοινωνικές εντάσεις της εποχής. Μια βραδιά που ξεκίνησε σαν γιορτή, αλλά κατέληξε σε μια «μάχη» που σημάδεψε τη συλλογική μνήμη της πόλης μας.
